Naast fysieke, digitale en blended spelconcepten valt er misschien nog een vierde categorie spelconcept te duiden: Hybride spelconcepten. In deze blog een definitie en een voorbeeld als aanzet tot denken.

Heb je een groot, levensecht project of thema? Kan je doelgroep wel wat extra prikkels gebruiken om aan de slag gaan of te blijven? Dan heb je wellicht geen behoefte aan een fysieke of een digitale game, maar aan een hybride spelconcept.

Definitie en kenmerken
Een hybride spelconcept is een spelconcept waarin het doorlopen van een (creatief) proces centraal staat en waarin elementen uit fysieke en digitale spelconcepten kunnen zitten om gewenst doelgedrag te stimuleren. Wil je bijvoorbeeld dat je leerlingen beter gaan samenwerken of eerder opdrachten afronden? Dan maak je deze gewenste acties belangrijker door ze te belonen en daarmee de kans op het winnen van het spel voor de spelers te vergroten. Wil je dat ze harder of gerichter op een aantal punten gaan werken? Bouw bijvoorbeeld competitie in, door middel van leaderboards. Of verzin een voortgangssysteem waarin leerlingen individueel badges kunnen verdienen. Je maakt dus gebruik van game elementen (die onderling samenhangen), maar de basis zijn de opdrachten die al bestaan.

Kenmerken van een hybride spelconcept:

• Er staat een creatief proces in bestaand thema of project centraal
• Er zijn kwalitatief goede leersituaties met opdrachten en instructie aanwezig
• Er worden game elementen / prikkels toegevoegd om gewenst doelgedrag te versterken
• Daardoor zijn er niet alleen leerdoelen, maar ook speldoelen om na te streven
• De vorm is flexibel: het spelconcept kan fysiek, digitaal of blended zijn

Een voorbeeld van een hybride spelconcept
Je organiseert een dag waarin een probleem (gerelateerd aan leerdoelen, competenties) moet worden opgelost. Het probleem wordt gepresenteerd door een echte opdrachtgever. Studenten gaan in kleine teams aan de slag met opdrachten die hen stap voor stap dichterbij de oplossing en/of het gewenste eindproduct brengen. Ze doorlopen een creatief proces, waarin het probleem wordt onderzocht, ideeën worden bedacht en een prototype wordt ontworpen voor de gekozen oplossing. Ondertussen kunnen de groepjes punten verdienen, die bijvoorbeeld op kaartjes worden uitgedeeld en via een algemeen, online leaderboard worden bijgehouden. Punten wisselen ze in tegen een ‘hulplijn’ (een expert) die ze mogen gebruiken of een incentive zoals een springkussen of traktatie om even te ontspannen. Aan het eind van de dag bepaalt een jury welk groepje de beste, origineelste oplossing heeft bedacht. Ook zijn er prijzen voor de groep die het beste het proces heeft doorlopen en de groep waarvan de groepsleden het beste met elkaar hebben samengewerkt.

Het creatieve proces als belangrijkste kenmerk
Gaat het in dit voorbeeld om een fysiek spel? Ja, voor een aardig deel. Maar zeker niet in de vorm van een bord- of kaartspel. Is het een digitaal spel? Nee, maar bepaalde onderdelen (zoals het leaderboard) zou je wel digitaal kunnen maken. Gaat het dan richting een blended spelconcept? Daar lijkt het op, maar in een blended spelconcept ligt de nadruk toch iets meer op het inleveren van eindproducten en de ondersteuning die een ELO je kan bieden bij het laten inleveren van opdrachten en het geven van feedback of beloning. Bij een hybride spelconcept ligt de nadruk meer op hoe je de doelgroep extra stimuleert om het creatieve proces zo goed mogelijk te doorlopen: Van samen overleggen en brainstormen tot taken verdelen, uitvoeren en met elkaar evalueren. Hybride duidt op het beste van leren en spelen, samen in één. De prikkels richten zich op jongeren bewust maken en verbeteren van hun werk- en leergedrag tijdens de uitvoering van een thema of project.

Wat denk jij: Is dit inderdaad een ander type spel dat zich (duidelijk) kan onderscheiden van een fysiek, digitaal of blended spelconcept?