Dit kalenderjaar staat in het teken van het coronavirus. Scholen in Nederland zijn gesloten en blijven wellicht tot aan de zomervakantie dicht. Leerkrachten en docenten verzorgen les op afstand. Met succes! Hoe langer de periode gaat duren, hoe groter de uitdaging wordt om leerlingen en studenten bij het leren te blijven betrekken. Ook in deze periode is gamification relevant.

Good practices
De eerste stap van gamification, het inzetten van gemakkelijk inzetbare quiztools, is door veel scholen inmiddels genomen. Van een Kahoot! tot Quizlet, FlipQuiz, Mentimeter en de spacerace van Socrative, deze digitale tools zijn een digitale uitkomst. Gamification in de vorm van speelse, activerende werkvormen.

Minecraft Education
Een stapje verder is het Vechtdal College uit Hardenberg gegaan. Twee docenten gaven leerlingen gelegenheid om in de avonduren samen de school na te bouwen in de educatieve versie van Minecraft. Op de eerste plaats natuurlijk voor de fun en het kweken van saamhorigheid, maar er zitten ook vaardigheden aan vast zoals plannen, samenwerken, creatief denken (ontwerpen). Mooi om te zien hoe je informeel leerlingen kunt laten leren.

Uitdaging voor de komende maand(en)
Algemeen bekend binnen gamification is het ‘aha effect’. Alles wat nieuw is, kan nieuwsgierig en motivatie opwekken, hetzij tijdelijk. Hebben docenten ook een ‘gameplan’ klaarliggen voor de langere termijn? De kans is aanwezig dat de scholen niet meer open gaan in het resterende schooljaar. Dan is gamification nog steeds relevant, maar moet je eerst meer gaan ontwerpen.

Om hierbij te helpen zijn er een aantal tools, die je direct kunt gebruiken.

Gids voor Gamification
Een spelconcept kan leerlingen voor langere tijd geactiveerd houden, indien het is ontworpen op basis van game design modellen. Deze theoretische concepten heb ik uitgewerkt in de publicatie Gids voor Gamification (2016). Deze stel ik nu gratis beschikbaar.

Werkstuk Game
Het maken van een werkstuk is een manier om leerlingen zelfstandig aan de slag te zetten. Uiteraard doe je dit met een didactische bedoeling zoals het inoefenen of herhalen van behandelde leerstof. Een werkstuk kun je gamificeren. Op de website van De Super Uitdaging kun je de Werkstuk Game ontdekken en dit idee voor je eigen vakgebied gebruiken.

Gamification als strategische keuze
Door de gevolgen van het coronavirus is de digitalisering van onderwijsmateriaal in een stroomversnelling geraakt. Benut de crisis om niet alleen te digitaliseren, maar ook om als school vooruit te kijken. Willen we meer gebruik maken van gamification in het leerproces? Als straks de leerlingen weer fysiek naar school gaan, kunnen we dan ook met spelconcepten het leren stimuleren? Wat bieden digitale games, zoals Parkitect en Planet Zoo voor mogelijkheden? Hoe kunnen we zelf bord- en kaartspellen maken om didactisch in te zetten?

Zodra je door hebt dat gamification een didactische tool is, waar je zelf als docent aan het roer staat, gaat er een nieuwe wereld aan mogelijkheden voor je open.