Kost het inzetten van een video game of eigen bedacht spelconcept niet te veel tijd? Of kunnen we het omdraaien: Hoeveel leerinhoud heb je eigenlijk nodig om je klas te voeden?

De vicieuze cirkel
Lesmethodes, wie is er niet mee opgegroeid? En wie is als leerkracht of docent niet blij dat er elk dag kant-en-klaar lesmateriaal beschikbaar is om uit les te geven? Methodes zijn zo gemaakt dat je voldoende stof hebt om de klas tot aan het eind van de les aan de gang te houden. Dat is handig, maar ook een probleem als je de methode strikt blijft volgen. Er lijkt dan weinig tot geen tijd beschikbaar te zijn in de les om iets anders te doen en vaak durf je dan ook niet meer aan de opbouw van de methode te komen. Herkenbaar?

Vullen is niet hetzelfde als voeden
Of alle inhoud, instructies en opdrachten even relevant zijn voor het beroep of voor je algemene vorming valt echter te bezien. Vraag het maar eens aan andere collega’s, inhoudsdeskundigen, aan je leerlingen en aan jezelf. Iedereen kent wel een aantal vakken van vroeger waarvan de inhoud behoorlijk tot helemaal is weggezakt. Was alles even belangrijk? Of herinner je je lessen waarvan je je nu sterk afvraagt ‘waar die eigenlijk goed voor waren’. Als je denkt dat je alles wat de methode aanreikt nodig hebt, dan stel je jezelf erg afhankelijk van deze methode op. Lesmethodes voeden weliswaar, maar tegelijkertijd vullen ze ook. Want je wilt de klas toch lekker bezig houden totdat het lesuur voorbij is? Ehm, of toch niet? Er wringt iets. Wat dat wringende gevoel je eigenlijk wil vertellen: Vullen is niet hetzelfde als voeden.

Uit de cirkel stappen
Wil je vullen of voeden? Dat is de vraag die je jezelf altijd en overal moet stellen. Het zet je aan om kritisch leerinhoud (en bepaalde leeractiviteiten) te selecteren: wat je wel en niet belangrijk vindt (en waarom!), dus wat je wel of niet gebruikt; wat je behandelt, compacter maakt of zelfs weglaat. Door de kunst van het weglaten te oefenen en toe te passen stel je jezelf uiteindelijk in staat om uit de vicieuze cirkel te stappen. Je creëert meer tijd voor leerinhoud en werkvormen die jij belangrijk vindt. Waarbij het niet alleen om de leerinhoud, maar ook om het leerproces van leerlingen en studenten gaat! Motivatie, plezier en interactie horen daar zeker bij.

Het beste voornemen voor het nieuwe jaar? Gun jezelf en jouw leerlingen tijdens de les meer tijd voor aantrekkelijke werkvormen met bijvoorbeeld gamification, of dat leuke idee voor een groot spelconcept… Jij kunt als docent het verschil maken. Het verschil tussen vullen en voeden.