Soms kom je een wetenschappelijke publicatie tegen met resultaten die haaks staan op wat je denkt. Het artikel uit The Atlantic Does Student Motivation Even Matter? verwijst naar recentelijk onderzoek waarin hogere intrinsieke motivatie correleert met minder goede prestaties onder leerlingen.

Een bommetje leggen onder het belang van motivatie
De werkhypothese achter gamification is dat je door het stimuleren van motivatie niet alleen meer plezier in het leren wil scheppen, maar leerlingen daardoor ook tot betere leerprestaties wilt laten komen. Hoewel ik denk dat dit laatste sowieso lastig is om aan te tonen op micro-niveau (in de klas), is er nu op macro-niveau onderzoek gedaan naar de relatie tussen motivatie en PISA scores in verschillende landen.

…Met het volgende resultaat:
“Intrinsic motivation, the internal rewards that encourage students to learn, is an important component of student engagement. National scores on PISA’s index of intrinsic motivation to learn mathematics are compared to national PISA math scores. Surprisingly, the relationship is negative. Countries with highly motivated kids tend to score lower on the math test; conversely, higher-scoring nations tend to have less-motivated kids.”

Je zou verwachten dat een hogere intrinsieke motivatie correleert met een hogere score op de toets. Maar dit blijkt niet zo te zijn.

Korte termijn versus lange termijn denken
Zo`n resultaat is input voor zelfreflectie. Leggen we te veel nadruk op het belang van motivatie? Waarom vinden we motivatie zo belangrijk? Does it even matter? Wat ik – op afstand – niet goed kan zien is hoe (verschillend) er in alle klassen van de respondentgroepen uit dit onderzoek wordt geleerd en wat per land / school de filosofie achter het leren is. Ik signaleer wel korte termijn denken versus lange termijn denken. In een korte termijn visie zijn PISA cijfers belangrijk, competitief zelfs met als aanname: Hoe hoger je scoort, hoe beter het onderwijs in het betreffende land is. Daar zou eens onderzoek naar gedaan moeten worden! In een lange termijn visie gaat het niet om cijfers en grote groepen, maar om het individu dat – zeker in de nabije toekomst – een leven lang zal gaan leren. Dan praat je niet alleen over gewenste leerprestaties, maar ook over de juiste prikkels om dit te blijven doen.

Discussie in het onderzoek
De onderzoekers kijken zelf ook kritisch naar hun eigen onderzoek. Ze merken op: “These counterintuitive finding may be influenced by how terms such as “enjoy” and “looking forward” are interpreted in different cultures. […] Correlation is not causation. Moreover, the absence of a positive correlation— or in this case, the presence of a negative correlation—is not refutation of a possible positive relationship.” Hiermee zwakken ze de resultaten een beetje af.

Is motivatie wel zo belangrijk? Ik denk nog steeds van wel. Dit onderzoek waarschuwt alleen duidelijk voor een te optimistische kijk. Gamification is geen wondermiddel dat leerresultaten van leerlingen automatisch zal verhogen. Maar laat je niet afschrikken om ermee aan de slag te gaan.