Massive open online course (MOOC) is een vorm van e-Learning die steeds populairder wordt. Platformen waarmee je deze leeromgeving kunt bouwen bieden steeds meer opties voor ontwikkelaars. Ook op het gebied van gamification. Met bijvoorbeeld Canvas of Curatr kun je gebruikers extra stimuleren om een MOOC te blijven volgen.

De vraag is natuurlijk in hoeverre gamification effectief kan bijdragen aan het voorkomen van afhakende deelnemers, een probleem waar veel MOOC’s mee te maken hebben. Sowieso ben ik erg geïnteresseerd in het vraagstuk hoe je een MOOC zo aangenaam mogelijk kunt maken voor je deelnemers.

Op basis van eigen (ontwerp)ervaring en deelname aan verschillende MOOC’s in het afgelopen jaar, zou ik graag de volgende (aanvullende) tips willen delen om tot een goed ontwerp en succesvolle implementatie te komen. Waar het om draait? Content is king en richt je vooral op het stimuleren van intrinsieke motivatie.

1. Houd je content blokken compact
Stort niet in de eerste week te veel uitleg en opdrachten uit over je cursisten. Probeer je deelnemers rustig aan de MOOC te laten wennen. Grote hoeveelheid content kan afschrikken (“Moet ik dit allemaal doornemen?”) en de moed je meteen al in de schoenen laten zakken (“Dit kost mij te veel tijd” ). Ook in de weken daarna moet je absoluut geen content dumpen. Je kunt gerust gaandeweg de cursus wat meer lees- en luisterwerk opgeven en het aantal opdrachten opschroeven. Maar houd het in principe beperkt en compact.

2. Focus op de kwaliteit van de content en hoe je content aanbiedt
Naast dat niet alles even interessant of nodig is, moet je ook rekening houden met de kwaliteit van de content. Gebruik je video? Zorg dan voor professionele kwaliteit. Gebruik je teksten? Zorg dan voor een prettig lettertype, onderbreking van lange(re) teksten met quotes of passende illustraties. Wissel per blok video en tekst regelmatig af. Houd rekening met de spanningsboog van je gebruikers! Liever een lange video opknippen in twee of drie kleinere stukken, dan in één keer in z`n geheel aanbieden. Zorg aan het begin van elk blok voor een inspirerende inleiding en aanmoediging. Bijvoorbeeld door middel van een persoonlijke video. Geef duidelijk aan welke content hoofdzaak en welke content bijzaak is.

3. Maak gebruikers steeds nieuwsgierig naar nieuwe content
Waarom zou een gebruiker de volgende keer weer de moeite (moeten) nemen om terug te keren? Afgezien van extrinsieke motivatie (het willen behalen van een certificaat voor op je CV), gaat het er hier om de intrinsieke motivatie opnieuw aan te spreken: Laat zien of vertel wat er in het volgend blok aan de orde komt, wat er van geleerd kan worden. Maak de content ook spannend, prikkel de fantasie van de gebruiker een beetje! Neem de moeite om binnen de looptijd van de MOOC je content aan te prijzen. Denk daarbij bijvoorbeeld ook eens aan een wekelijkse nieuwsbrief.

4. Modereer actief en beloon de inzet van deelnemers
Als je in een MOOC gebruikers laat reageren op stellingen, zorg dat je dan aan de deelnemers goed laat merken alle input te volgen door er actief op te reageren als moderator. Je kunt discussies sturen als ze dreigen off-topic te gaan. Je kunt waardevolle opmerkingen plaatsen als aanvulling of ter reflectie. Door aandacht te schenken, beloon je tevens de moeite die deelnemers nemen om mee te doen. Blijf het modereren volhouden!

5. Zet content blokken zoveel mogelijk open
Voor de intrinsieke motivatie is het fnuikend als je in je autonomie wordt beperkt. Ook online. Hoewel je in een MOOC content tijdelijk kunt vergrendelen, kan dit negatief worden opgevat door gebruikers die juist vrijheid willen om op hun eigen manier door een MOOC heen te gaan. Er is niet één manier om een MOOC te volgen (lees: om te leren) en leerdoelen kunnen per gebruiker ook nog eens sterk verschillen (!). Zet content daarom zo veel mogelijk open. Ook eventueel blokken die nog moeten komen (als je deze al hebt ontwikkeld), tenzij je van mening bent dat de doelgroep een stok achter de deur nodig heeft. Dan is het vrijspelen van content – door eerst bepaalde verplichte leeractiviteiten (in een bepaalde volgorde) uit te laten voeren – functioneel voor het leerproces.

6. Zet badges in als symbool van ontwikkeling / groei van de gebruiker
Badges zijn géén symbool van competitie, als gebruikers alleen hun eigen badges kunnen zien en daarmee hun persoonlijke groei (voortgang) in de MOOC kunnen volgen. Door badges in te stellen voor het doorlopen van bepaalde content en het succesvol afronden van opdrachten, stel je gebruikers in staat om hun eigen mijlpalen in de grond te slaan. Zorg ervoor dat elke week een aantal badges te behalen zijn. Besteed ook enige aandacht aan het uiterlijk van de badges. Het oog wil namelijk ook wat. Wie geen behoefte aan badges heeft, hoeft zich verder niet te storen aan deze vorm van gamification.

Pas als je aan deze stappen hebt gewerkt om intrinsieke motivatie voor deelname aan de MOOC positief te beïnvloeden, kun je eventueel nog enkele (krachtige) extrinsieke prikkels toevoegen aan je ontwerp:

7. Bouw met punten en/of levels een vorm van competitie in
8. Zorg voor optionele, interessante content die vrijgespeeld kan worden met punten en/of levels
9. Zorg ervoor dat juist in het begin snel punten, levels én content vrijgespeeld kunnen worden
10. Zorg voor functionele beloning als je met punten en levels gaat werken

Uiteraard vereisen deze laatste vier punten ook nog het nodige denkwerk. Wil je gamification toevoegen aan je eigen MOOC of spelconcept, dan zijn de komende trainingen GameLab en Gamification Start relevant om te volgen.

Heb je vragen of opmerkingen over deze blog? Post ze dan hieronder. Ik ben benieuwd of er nog meer tips zijn!